Eskişehir Omurga Yaralanmaları Fizik Tedavi - Omurga Travmaları Fizyoterapi
Omurga yaralanmaları, ciddi fonksiyonel kayıplara ve yaşam kalitesinde belirgin bir azalmaya neden olabilecek travmatik durumlar arasındadır. Omurga, vücudun merkezi destek yapısı olmasının yanı sıra omurilik gibi hayati önem taşıyan yapıları da barındırır. Bu nedenle, omurga yaralanmalarının Tedavisi ve Rehabilitasyonu multidisipliner bir yaklaşım gerektirir.
Omurga Yaralanmalarının Nedenleri ve Sınıflandırılması
Omurga yaralanmaları genellikle travma, dejeneratif hastalıklar, enfeksiyonlar veya tümörler nedeniyle meydana gelir. En yaygın nedenler arasında trafik kazaları, yüksekten düşme, spor yaralanmaları ve ateşli silah yaralanmaları bulunur. Omurga yaralanmaları 2 kategoriye ayrılabilir:
Travmatik Omurga Yaralanmaları:
Kemik kırıkları ve dislokasyonlar bu grupta yer alır.
Non-Travmatik Omurga Yaralanmaları:
Osteoporoz, disk hernisi ve enfeksiyon gibi durumlar nedeniyle oluşan yaralanmalar.
Yaralanmaların seviyesi (servikal, torakal, lomber, sakral) ve şiddeti (komplet veya inkomplet yaralanmalar) Rehabilitasyon planlamasında kritik önem taşır.
Fizik Tedavi ve Rehabilitasyonun Amaçları
Omurga yaralanmaları Rehabilitasyonunun temel hedefleri şunlardır:
- Fonksiyonel Bağımsızlığın Sağlanması: Hastanın günlük yaşam aktivitelerini bağımsız olarak yerine getirebilmesi.
- Ağrı Kontrolü: Kronik ağrıyı azaltarak hastanın konforunu arttırmak.
- Kas ve Eklem Fonksiyonlarının Geliştirilmesi: Kas gücü ve esnekliğinin arttırılması, kontraktürlerin önlenmesi.
- Solunum ve Kardiyovasküler Destek: Servikal yaralanmalar gibi durumlarda solunum fonksiyonunun korunması.
- Psikososyal Destek: Hastanın duygusal iyiliğinin desteklenmesi.
Tedavi Yaklaşımları
Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon, omurga yaralanması yaşamış bireylerde bireyselleştirilmiş bir tedavi planını kapsar. Tedavi süreci, hastanın yaralanma seviyesi, yaşı, genel sağlık durumu ve Rehabilitasyon hedeflerine göre şu basamaklardan oluşur:
1. Akut Dönem Rehabilitasyonu
Akut dönemde hedef, omurganın stabilizasyonunu sağlamak ve komplikasyonları önlemektir.
- Pozisyonlama ve Hareket: Bası yaralarını önlemek için uygun pozisyonlama yapılır.
- Pasif Hareketler: Kas kontraktürlerini önlemek ve dolaşımı desteklemek için uygulanır.
- Solunum Egzersizleri: Solunum kaslarının güçlendirilmesi ve pulmoner komplikasyonların önlenmesi amaçlanır.
2. Subakut Dönem Rehabilitasyonu
Bu dönemde hastanın mobilizasyonu ve fonksiyonel görevleri yerine getirebilmesi hedeflenir.
- Aktif Egzersizler: Kas gücünü arttırmak için hastanın aktif olarak katıldığı egzersizler uygulanır.
- Yürüyüş Yardımcıları: Gerektiğinde yürüyüş destek cihazları kullanılır.
- Fonksiyonel Antrenman: Günlük yaşam aktiviteleri üzerine odaklanan Rehabilitasyon uygulamaları
3. Kronik Dönem Rehabilitasyonu
Bu dönemde hastanın yaşam kalitesinin sürdürülmesi ve yeniden yaralanmasının önlenmesi amaçlanır.
- Aerobik Egzersizler: Genel kardiyovasküler sağlığı destekler.
- Gelişmiş Mobilite Teknikleri: İleri düzey fonksiyonlar için çalışmalar yapılır.
- Psikososyal Destek: Uzun dönemde hasta ve aile desteği sağlanır.
Yaralanma türüne ve tedavi yanıtına bağlı olarak, hastanın Fizik Tedavi süreci genellikle uzun süreli olabilir. Düzenli takip, iyileşme durumunun izlenmesi ve ek Rehabilitasyon programları önerilir. Omurga yaralanmalarında erken müdahale ve uygun Rehabilitasyon programı, fonksiyonel kayıpların minimize edilmesi için mutlaka gereklidir. Hasta, Fizik Tedavi sürecine düzenli devam etmeli, hareketlilik ve postür kontrolü için egzersizlerini aksatmamalıdır.